Achterom het huus in, zo doen we dat, ook bij Kalenbergpad nr. 22. Kom’ter mar in! hoor ik uitnodigend vanuit de kamer. Daar zit Gerrit Dolstra (Marten zoon) al klaar. We hebben een afspraak voor een gesprek maar eerst is er een bakkie koffie! Bij Gerrit kan iedereen gewoon binnenlopen, altijd welkom!
Hieronder: De kleinste is Gerrit
Gerrit is in 1945 geboren in Kalenberg Zuid (naast fam. Hafkamp). Toen hij 3 jaar was is hij verhuisd naar Noord 22, het huis dat nu het vakantiehuis van Jochem Lenstra is, hier is hij opgegroeid.
Gerrit zijn ouders waren boer en hadden 12 stuks koeien. Nadat Gerrit de school (naast de kerk) had verlaten werd er van hem verwacht dat hij direct aan het werk ging, hij was 12 jaar en een goede hulp bij de boerderijwerkzaamheden. Zijn vader ging in de zomer naar de melkfabriek in Kuinre en in de winter was hij in de rietvelden aan het werk. Gerrit had de zorg voor het bladriet, de koeien en daarnaast ook nog voor het maaien en hooien, een druk bestaan.
Soms had hij hulp van een amsterdams jongentje die regelmatig in Kalenberg kwam bij zijn oom en er nu sinds 12 jaar voor vast woont (ergens op Zuid)… wie kent hem niet?
Eerst had hij de beschikking over een hooimachine en later ook over een Agria maaimachine. Voor Klaas Lok (zuid) maaide hij ook het riet. Hij heeft beslist niet stilgezeten!
Later zijn zijn ouders verhuisd naar Bantinga en is Gerrit in Kalenberg gebleven. Hij ging aan het werk bij Klaas Vaartjes, hier had hij full-time werk in het riet. Daarna in 1974 is hij in Makkum bij Rozema als rietsnijder en dakdekker aan het werk gegaan. Het verdiende beter en…. je kreeg vakantiebonnen.
Toen de liefde in zijn leven kwam, hij was 19 jaar, is hij getrouwd in 1965 en ze zijn gaan wonen op de woonark in Noord 12a. Hier is ook hun eerste zoon Marten geboren. Gerrits vrouw kwam uit Spanhoek en wilde na al die jaren uit de woonark naar een goed woonhuis. Dat huis kwam er in 1974, Dit was het voormalige (huur) huis van verre familie; nl. Ant en Klaas Dolstra. Dus weer een verhuizing, nu naar Kalenbergerpad 22. Dit huis heeft Gerrit later aangekocht.. Inmiddels waren er twee kinderen bijgekomen, Pieter en Karel, en waren ze nu met hun vijfen.
In 1979 is Gerrit bij Staatsbosbeheer gaan werken als algemeen medewerker. Dat betekende: in het riet maaien, hooien en onderhoud van het terrein. Dat was mooi wark.. Met zijn maaier (zelfbinder) ging hij van ploeg naar ploeg, er waren toen 17 ploegen werkzaam bij SBB, haast niet meer voorstelbaar.
Voor Gerrit brak er in 1987 een zware tijd aan. Zijn vrouw overleed plotseling, erg jong (41 jaar) aan een hersenbloeding. Gerrit stond er alleen voor met 3 kinderen. Zijn kinderen hadden de leeftijd van 14-17-19 jaar. Gerrit wist van niets, had zich nooit bemoeid met de huishouding en stond voor zijn gevoel ‘voor het blok’. Gelukkig voor hem kwam Anita van de Vegt, zij heeft gedurende 6 weken, vanuit de zorg, 2 keer per week hem hulp aangeboden. En grote steun heeft hij gehad van Nel van Willigen, een buurvrouw, die hem hielp om alles te gaan regelen, zoals de was, hoe doe je dat; koken, huishouding en de papieren invullen etc. etc., er kwam zoveel bij kijken.
Er ontstond een geheel nieuwe situatie voor hem. Nu moest hij na zijn werk de boodschappen doen, eten koken en zich na het eten aan de huishoudelijke taken wijden.
Op de avond van zaterdag op zondag gingen de jongens stappen en was het zijn avond om de bedden te verschonen en andere klussen te doen in huis.
Zo zette hij de naaimachine op tafel en heeft hij zichzelf aangeleerd hoe hij kleine kleding reparaties moest maken, dat lukte hem ook! Dit heeft hij gedaan totdat de jongens het huis uit gingen. “ Nooit heb ik ze willen belasten, nooit was er ruzie, met niemand….”
Daar werd ik stil van, ongelooflijk hoe hij dat allemaal gefikst heeft, mijn respect groeide voor deze man, geen gemakkelijk leven gehad.
Gerrit woont al 33 jaar alleen en is nog geheel zelfstandig. Rijdt zelf nog in de auto en zijn rijbewijs is weer verlengd. Gelukkig dat hij nog zo mobiel is. Ziek is hij bijna nooit, eens kwam hij in het ziekenhuis terecht en bij zijn opname vroeg hij naar koffie en zoute haring. Koffie oke maar zoute haring? Dat kon echt niet. Dat Gerrit de volgende ochtend toch zoute haring (bij grote uitzondering) op zijn bord had liggen …. hoe had hij dat nu weer versierd?
De laatste jaren voor zijn pensioen in 2010 waren minder leuk. Er kwam een grote reorganisatie vanuit ‘hoger hand’. Dat betekende dat een ieder de verantwoording kreeg over zijn eigen percelen. Alle opdrachten moesten via een opdrachtbon worden uitgevoerd. De vrijheid was voor een groot deel weg, je kon je werk niet meer naar eigen inzicht uitvoeren. Er was veelal sprake van misverstanden onderling, dit kwam o.a. Doordat Jan Spijkerman de ‘baas’ was over het land en Rob Muilenwijk ‘baas’ over het personeel.
Gerrit weet nog goed dat, hoe goed ze het ook bedoelden, hout bij de Slinger aan het ruimen waren, dat deden ze al 20 jaar op deze manier, geheel uit hen zelf, echter er was geen opdrachtbon…. en dat werd niet erg gewaardeerd.
In die tijd kwam Rozema bij Gerrit dat ze niet voldoende hulp hadden om het riet te maaien. Dat kon gerrit wel oplossen! Hij nam vrij van zijn werk en samen met Erik Zandbergen; Rene Muis en nog 2 anderen hebben ze in 1,5 week al het riet van Rozema gemaaid en gebonden! Het probleem was opgelost.
Ook ging hij met de zelfbinder, vanuit SBB, naar Olst en Wijhe om daar twijg te maaien. Dit werd opgehaald en daar werd het riet mee gebonden.
Na zijn pensioen kwam Staatsbosbeheer vragen of Gerrit de eenden in de Kloosterkooi wilde voeren. Dat betekende ’s morgens en ’s avonds naar de kooi. Dat vond hij geen probleem. Inge van de Berg helpt hem soms bij het voeren en als hij afwezig is neemt zij de taken over.
Hij is toch al lang met pensioen? Ja dat klopt, maar dat wil niet zeggen dat hij stil zit, in tegendeel, hij is druk met vrijwilligerswerk en fietst elke dag.
Gerrit had een omgewaaide schutting hersteld en daarna is eigenlijk het onderhoudswerk alleen maar verder uitgebreid. Hij maait en ruimt op, en is elke dag een aantal uren in de kooi aanwezig. Hij maait netjes om de bloemen heen, want dat is de nectar voor de insecten. Met veel zorg onderhoudt hij de kooi. Hij krijgt van de bezoekers ook de waardering voor zijn werk. De bezoekers kunnen veelal met droge voeten de kooi bezoeken, hij heeft het pad met zand opgehoogd. De Kloosterkooi heeft nu 7 pijpen, voorheen waren dat er 6. Heel ver terug in de tijd waren er 11 vangpijpen. De kolk was toen dichtgegroeid, ook nu onderhoudt hij nog steeds de pijpen.
Inmiddels is alles weer open en de eenden komen aanvliegen als Gerrit de poort opendoet.
“ik heb zelfs een tafeleend” zegt Gerrit, waarop ik verbaasd keek en enthousiast werd, dat is best een bijzonder soort zei ik. Gerrit lacht en laat me de tafel zien waar voer op ligt en de eend er heerlijk van zit te smullen, hij vond het zeer vermakelijk dat ik daar toch even was ingetrapt. Zijn humor heeft hij wel behouden.
Nu heeft hij 9 kleinkinderen en 1 achterkleinkind. En… er is nog een achterkleinkind op komst.
Daar geniet hij van en hij ziet ze allen regelmatig
Een van zijn hobby’s was meubels maken, kasten, bedden en nog steeds maakt hij die voor o.a. de kleinkinderen.
Dan ben ik nog wel nieuwgierig naar een paar verhalen van vroeger, hoe ging dat in zijn buurt, in Kalenberg?
Ja de tijd dat je bij iedereen naar binnen liep en bij begrafenissen ging ‘aanzeggen’ (vertellen) die is wel voorbij. Je was toen ook meer op elkaar aangewezen en had meer hulp van elkaar nodig. Hoewel hij wel een akkefietje had toen hij een fiets nodig had en er een wilde lenen bij de fietsenmaker. Hij werd afgewezen en kreeg de boodschap:”alleen bij nood en dood”. Na zijn verhaal kreeg hij alsnog de fiets mee.
Dat Gerrit zelf erg sociaal en gastvrij is mag je wel opmaken uit het volgende verhaal. Op een avond komen er om 21.30 uur 2 dames op de fiets bij hem aan en vragen om hulp; zij hebben een lekke band en weten even niet hoe dat op te lossen. Ze kwamen uit Amsterdam en wilden graag onderdak voor die nacht. Wist Gerrit misschien een overnachtingsplaats in Kalenberg?
“Jawel hoor” zei Gerrrit en haalde 2 matrassen van boven en wees ze de koelkast en de broodtrommel voor de ochtend. Of ze wel even de sleutel ’s ochtends in de brievenbus wilde doen. De dames waren voor die nacht onder dak en hebben later nogmaals Gerrit een briefje gestuurd met veel dank voor de gastvrijheid.
Inmiddels is er veel veranderd in Kalenberg, veel import en Gerrit kent lang iedereen niet meer. Hij gaat wel naar de gezamenlijke maaltijd en klaverjast nog 1x per 14 dagen in het KGH. De deelname loopt wel terug, waren er vroeger nog 10 tafels nu zijn het nog 3-4 tafels.
Dagelijks fiets hij 40 tot 50 km, behoorlijke afstanden dus, hij voelt zich er fit door.
“Voorlopig ga ik gewoon door!”
Ja Gerrit gewoon zo doorgaan, de eenden (en de kooi) hebben je nog steeds nodig…
Dank voor dit boeiende gesprek en de gastvrijheid.
Gerrit geeft de pen door aan Gerrit Dolstra (naamgenoot)
De pen